اهمیت بارداری ونعمت مادروپدرشدن:

فرزنددار شدن، یک نعمت الهی است که امروزه در ایران حدود 20 درصـد از خانواده ها به دلایل مختلف از آن محرومند زیرا با مشکل ناباروری بـه دلایل پزشکی مرتبط با مرد یا زن یا هر دو، مواجه هستند

از سوی دیگر، برخی از فواید پزشکی بارداری و شیردهی به طور ویژه برای مادر، عبارت است از:

• کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه، رحم و تخمدان
• کاهش خطر ابتلا به فیبروم (توده) رحمی
• کاهش خطر ابتلا بـه آندومترویوز یا وجود بافت رحمی در جایی غیر از رحم مانند مثانـه و کمک به درمان آن
• کاهش احتمال ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی
• کاهش احتمال ابتلا به بیماری هایی مثل فشارخون، قند خون، چربی خون
• جلوگیری از یائسگی زودرس و عوارض آن

مواجهه با بارداری پیش بینی نشده

گاهی خانواده در شرایطی است که توقع فرزنددار شدن را نــدارد و فکر می کند، نمی تواند آن را بپذیرد؛ در این شرایط، والدین یا دچار کشمکش با خود هستند و یا خدای ناکرده به از بین بردن فرزند خود فکر می کنند، با این تصـور که شاید مشکلاتی که در نظر دارند کمتر شود؛ این افکار موجب می شود افراد با عجله و تحت تأثیر هجوم احساسات و افـکار منفـی، بـه سوی راه نادرست (از بین بردن جنین) حرکت کنند.

اگر این مساله به ذهن کسی رسیده است، مناسب است پیش از همه چیز، چند سؤال را از خود بپرسد:

* آیا من صاحب این جنین هستم و تصمیم گیــری درباره زندگی او در اختیار من اســت؟

* آیا این جنیـن امانــت خــدا بــه مــن نیســت؟

* آیا ایـن جنین بـه غیـر از مـن کـه مـادر او هسـتم حامــی و پناهــی دارد کــه از حــق حیــات او دفــاع کنـد؟* سقط جنین از جهت اخلاقی و انسانی و نیز حکم دینی چگونه است؟

* آیا از بین بردن جنین راه حل مشکل من اســت؟

* مگــر ایــن جنیــن زنــده نیســت؟ مگــر در حــال حاضــر، فرزنــد مــن نیست؟ آیــا از بیــن بــردن ایــن جنیــن، شــباهتی بــه از بین بردن یـک کودک دو-سه ساله نــدارد؟

اگــر بـه پاسخ این سؤال ها فکر کردید، بـا هم سراغ اصل مساله برویم   

(راه حــل واقعــی)

برای حل مشکل فعلی خود چه کنم؟

به عنوان اولین گام باید مسیر بیرحمانه «از بین بردن جنین» را کنار گذاشت. از بین بردن جنین، راه حل نیست، بلکه خــود مشــکلی جدیـد اسـت.

از سـوی دیگـر، قـرار گرفتـن یـک جنیـن در وجـود یـک فـرد و زندگـی یک خانواده، تحت علم و اراده خداوند اتفاق افتاده و خداوند اشتباه نمی کند! او هیچ قطعه ای را در هیچ پازلی، به اشتباه جای گذاری نمی کند. پس باید به سراغ «کشف مسیر تازه زندگی» با فرزند جدید بروید.

یاد گرفتن «مهارت حل مساله»، می تواند به یافتن راه حل کمک کند. برای نمونه، با این قدم ها آغاز کنید.

با امید به خدا و توکل بر او و نیز فعال کردن خلاقیت خود، به راه های تازه فکر کنید.

با افرادی مورد اعتماد که ارزش فرزند و سلامتی را درک می کنند، برای پیدا کردن راه حل ها مشورت کنید.

در کشور عزیزمان، مجموعه های دلسوزی از پزشکان، روانشناسان، فعالان اجتماعی و ... فعال هستند. از راهنمایی های آن ها در راستای حمایت روحی، روانی و طبی از مادر استفاده کنید.

گرچه جنس مشکلات افراد نسبت به بارداری متفاوت است و خانواده ها نیز شرایط متفاوتی با یکدیگر دارند، ولی برای راه اندازی خلاقیت شما و اینکه ببینید می توان راه حل هایی یافت، به برخی راه حل ها اشاره می شود:

- رها شدن از باورهای غیرعلمی و نادرست اما رایج (مثلا تصور ممنوعیت بارداری در سن بالا یا با فاصله کم از فرزند قبلی): از نظر پزشکی بارداری بالای  35 سال هیچ منع و ترسی ندارد، فقط شاید نیاز به مراقبت بیشتری داشته باشد. با همین نگاه، طی سال های اخیر در کشورهای غربی، تعداد بارداری زنان   35 تا  44 سال به طـور معناداری روند افزایشی داشته اسـت. در فاصلـه کم بیـن زایمان تا حاملگی بعدی، حتی کمتر از  6 ماه، نیز می توان شرایط مادر و جنین و نوزاد قبلی را به خوبی مراقبت کرد. این باور نیز نادرست است که جنین در هفته های اول فقط یک لخته خون یا تکه گوشت است و از بین بردنش اشکالی ندارد و او هیچ حسی نسبت به این مرگ دردناک ندارد.

- عدم ترس از بارداری ناخواسته: اگــر بدون برنامه ریزی قبلی خداوند به شما فرزندی عطا کرده است، می توانید مراقبت های بارداری را از نظر پزشکی بدون نگرانی از عوارض احتمالی آن آغاز و پیگیری نمایید. دقت کنید هر بارداری ناخواسته در حقیقت یک بارداری خدا خواسته بوده که قطعا با حکمت الهی وارد زندگی شما شده است. مادر عزیز! فرزند کوچک شما تنهـا یک انسان نیست، بلکـه هزاران انسان بالقوه از فرزندان او نزد شما به امانت سپرده شده اند.

- رهــا شــدن از برخــی ســنت ها و رســوم ماننــد ناپســند و زشــت دانســتن بــارداری در دوران عقــد: چــرا کــه خانــم و آقــا در ایــن دوران از نظــر قانونــی و شــرعی زن و شــوهر هســتند و فرزنــددار شــدن هیــچ منــع عقلــی و شــرعی نــدارد. بلکــه ایــن ســقط کــردن و قتــل فرزنــد اســت کــه غیراخلاقــی و زشــت اســت.

- رها شدن از برخی توقعات و ذهنیات مانند جنسیت جنین: مطلوب و دلخواه نبودن جنسیت جنین به هیچ عنوان دلیل موجهی برای قتل و از بین بردن او نیست. قطعا خداوند بهتر می داند که خیر و صلاح هر زوجی چیست و به چه کسی دختر بدهد و به چه کسی پسر.

- برنامه ریزی مجدد مالی و اقتصادی با پذیرش فرزند جدید: توجه به وعده خالق یکتا در قرآن که می فرمایند «فرزندان خود را از ترس فقر نکشید! ما، شما و آنها را روزی می دهیم. کشتن آن ها گناهی بسیار بزرگ است» ورود فرزند جدید می تواند با گشایش مالی و برکت در رزق و روزی همراه باشد. درهرحال هیچ مشکلی با ریختن خون حل نمی شود، بلکه گره ها کورتر خواهد شد.

- انتخاب پزشکی که بیشتر حمایت گر باشد و بتواند به مدیریت شرایط جسمی و روحی و خانوادگی شما کمک کند.

- مطالعه راجع به فواید و فرصت های تربیتی، عاطفی و اجتماعی تعدد فرزند در یک خانواده، استفاده از تجارب خانواده های پرفرزند امروزی، توجه به سرمایه و ارزشمند بودن هر فرزند برای خود و خانواده.

- تقویت مهارت حمایت طلبی: تمامی راه های کمک گرفتن از اطرافیان و جامعه پیرامونی مخصوصا در شرایط فرزندان شیر به شیر و پشت سر هم بررسی شود.

- تلاش بیشتر برای تحکیم رابطه با همسر، تقویت مهارت های ارتباطی، مطالعه و استفاده از تجارب افراد امین.

- تقویت اعتماد به نفس برای پاسخ گویی محترمانه: به سرزنش اطرافیان یا حرف و تمسخر مردم راجع به اتفاقی که جزو مسائل خصوصی شما و خانواده شما محسوب می شود و بابت آن به هیچ کس نباید پاسخگو باشید اعتنا نکنید. حرف ها و سرزنش های مردم مقطعی و کوتاه مدت است و پس از مدتی تغییر می کند. خیلی جدی نگیرید.

فرزنددار شدن، یک نعمت الهی است که امروزه در ایران حدود 20 درصـد از خانواده ها به دلایل مختلف از آن محرومند زیرا با مشکل ناباروری بـه دلایل پزشکی مرتبط با مرد یا زن یا هر دو، مواجه هستند.

پیامدهای سقط عمدی جنین: 

جسمی: احتمال عفونت های رحمی، خونریزی شدید و حتی مرگ مادر، افزایش احتمال ناباروری ثانویه.

روحی و روانی: افسردگی، اضطراب، ترس و وحشت، احساس خشم، اختلالات خواب و حس سوگواری.

معنوی: احساس پشیمانی، گناه و عذاب.

وجدان: سقط جنین گناهی کبیره و بسیار بزرگ است که برکت را از بین می برد؛ ریختن یک قطره خون مظلوم می تواند زندگی فرد را دچار گره های کور کند.

اخلاقی: سقط عمدی جنین از بین بردن یک انسان مظلوم و بی پناه است؛ ارتکاب این ظلم در حق موجودی که خداوند به او حق حیات داده، عملی غیر اخلاقی است و می تواند زمینه انجام سایر اعمال غیر اخلاقی و گناهان را فراهم کند.

شرعی: سقط عمدی جنین در هر هفته و یا ماه حاملگی، حتی قبل از دمیده شدن روح  کامل، حرام است و تصور بی اشکال بودن سقط قبل از چهار ماهگی کاملا اشتباه است؛ جنین، از همان ابتدا مرتبه ای از وجود انسان است، اگر کسی مرتکب این عمل حرام شود ظلم کرده و باید توبه کند؛ علاوه بر این، لازم است کسانی که اقدام شان به طور مستقیم منجر به قتل جنین شده، دیه جنین را به وارثان آن (غیر از قاتلان) پرداخت نمایند.

قانونی: سقط جنین، غیر از مواردی که در قانون اجازه داده شده، ممنوع است و کسانی را فراهم کنند یا عامل از بین رفتن جنین باشند، مجرم شناخته می شوند.

مراقبت های دوران بارداری

برای خانواده و بــه خصــوص مــادر، مراقبــت همــه جانبــه و تــا حـد ممکـن از فرزند دلبندش اهمیت داشته و دوست داشتنی است؛ برای دریافت توصیه های دوران بارداری به صورت مفصل، می توانید به واحد مراقبت مادران باردار در مراکز خدمات جامع سلامت در سراســر کشور مراجعه کنید؛ مادران باردار همچنین می توانند با تمـاس بـا شماره 4030 (کـد مادران باردار) سوالات و مشکلات خود را با کارشناسان مامایی مسوول مراقبت مادران باردار در میان بگذارند؛ در اینجا بــه برخی از اصـول کلی و نکات مهم مراقبت در دوران بارداری اشاره مــی کنیم.

توصیه های غذایی و دارویی:

تا حد ممکن از مصرف کنسرو، غذای آماده مانند پیتزا و سوسیس و کالباس، غذای مانده، چرب و شور، سس ها، نوشیدنی های کارخانه ای، گوشت و جگر خام و نیمه پز، تنقلات کارخانه ای مانند چیپس و پفک خودداری نمایید.

از مصرف میوه و سبزیجات تازه غافل نشوید.

از پرخوری و دَر هم خوری پرهیز کنیـد؛ غـذا را بـه خوبی بجوید تــا هضــم و جــذب آن بهتر اتفاق بیفتد.

بدون تجویز پزشک هیچ دارویی استفاده نکنید؛ داروهای گیاهی را نیز بدون تجویز پزشک متخصص مصرف نکنید.

برای رفع یبوست در بارداری می توان از معجون گلقند(مربای گل محمدی بـا عسل) استفاده کرد؛ رفع یبوست بسیار مهم است.

برای کاهش رفلاکس(ترش کردن) و تهوع بارداری می توان از رب میوه به یا بــه پخته شده بعد از غذا استفاده کرد.

تـا حد ممکن از مصـرف آب همراه غذا، ناشتا، بلافاصله بعد از ورزش و نزدیکی و استحمام و نیز نوشیدن آب بسیار سرد به خصوص ناشتا پرهیز کنید؛ کسانی که برای مصـرف قرص های ناشتا مانند قرص تیروئید مجبور به نوشیدن آب ناشتا هستند باید آب را ولرم و در کمترین مقدار، مصرف نمایند.

از همه گروه های غذایی شامل گروه نان و غلات، گروه گوشت، حبوبات، تخم مرغ و در بارداری رژیم غذایی متعادلی داشته باشید؛ مغزها، گروه شیر و لبنیات، گروه میوه ها و گروه سبزی ها استفاده کنید.

در شانزده هفته اول بارداری روزانه یک عدد قرص یدوفولیک و قرص ویتامین د  1000  تا پایان بارداری مصـرف کنید.

از هفته شانزدهم بارداری تا سه ماه پس از زایمان روزانه یک عدد قرص آهن و کپسول مولتی ویتامین مینرال مصرف کنید.

توصیه های بهداشتی:

اگر سابقه قبلی سقط دارید بیشتر مراقبت کنید؛ اگر لکه بینی دارید به مراکز خدمات جامع سلامت، پایگاه های سلامت، پایگاه های پزشک خانواده و خانه بهداشت مراجعه کنید.

اگر سـابقه بیماری قلبی، دیابت، کم کاری یا پُر کاری تیرویید دارید حتما به مراکز خدمات جامع سلامت مراجعه نمایید.

افراد چاق باید دقت بیشتری نسبت به سلامت جنین خود داشته باشند؛ نیاز غذایی مادر در بارداری به اندازه دو نفر نیست و این تصور ممکن است او را دچار اضافه وزن نادرست کند؛ وزن گیری باید مناسب باشد؛ برای پایش آن به مراکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنید.

مصـرف سیگار، مشروبات الکی، قلیان و مواد مخدر برای سلامتی خود شما و جنین بسیار مضر بوده و احتمال سقط خود به خودی جنین را افزایش می دهند.

از مواد شیمیایی مانند سرب (موجود در برخی لوازم آرایشی) شوینده های قـوی و پاک کننده ها، حشره کش ها، جیوه و امواج رادیواکتیو دوری نمایید.

توصیه های معنوی:

ارتباط خود با خدا را بیش از پیش محکم کنید؛ در موقعیت های مختلف با خداوند صحبت و درد دل کنید و از خواندن قرآن و دعاها غافل نشوید؛ به انجام واجبات دینی مانند نماز پایبند باشید برای دریافت آرامش و کمک به حل مشکلات به اهل بیت علیهم السلام توسل کنید.

نسبت به تهیه غذای پاک و حلال و دوری از امور حرام و ناپسند تلاش ویژه داشته باشید، آینده خود و فرزند دلبندتان را به خدای کریم بسپارید؛ او، مهربان، دانا و قادر است.

برای تامین آرامش روحی برنامه ریزی کنید.

این برنامه ریزی می تواند شامل کاهش استفاده از فضای مجازی و کاهش حضور در محیط های آلوده به گناه، نامناسب و آسیب زا باشد؛ به جنبه های مثبت زندگی بیندیشید و از افکار منفی بپرهیزید.

توصیه های ورزشی:

ورزش مناسب باعث کاهش عوارض بارداری قند و فشار خون، وزن گیری بیش از حد بهبود رشد و تکامل جنین و تسهیل زایمان می شود.

در صورت نبود منع پزشکی، ورزش روزانه و مناسب مانند بیست دقیقه پیاده روی روزانه را ترک نکنید.

به غیر از ورزش، در طول روز تنفس های عمیق همراه با بالا بردن و باز کردن دست ها داشته باشید.

از ورزش های سنگین که احتمال آسیب به مفاصل و ضربه به شکم دارد خودداری نمایید.

سخن آخر:

بر اساس آموزه های دینی ما، وقتی یک زن باردار می شود، اجر و پاداش کسی را دارد که روزها روزه دار است و شب ها به عبادت و شب زنده داری مشغول است؛ او مانند کسی است که با مال و جان خود در راه خدا جهاد و تلاش می کند؛ برای هر روز او هزار حسنه نوشته می شود و فرشتگان برایش استغفار می کنند.

هنگامی که زایمان می کند کسی جز خداوند اجر و پاداش او را نمی داند و از گناهان خود پاک می شود و آن گاه که فرزند خود را شیر می دهد با هر مکیدن به او نوری در قیامت عنایت شده و اجر و ثواب نوشته می شود؛ مادر در نگاه دینی و فرهنگی ما جایگاه ارزشمندی دارد و نقش او در ساختن و پیشرفت جامعـه بی بدیل است.